İşlemci çalışma mantığı ve nasıl bir işleyişinin olduğu kullanıcılar tarafından bilinmesi gereken bir detay. Bu konuda işlemcilerden söz ediyor olacağız.
Günümüz bilgisayarlarının en önemli parçaları arasında işlemciler yer alıyor. İşlemci, bilgisayarın beyni olarak nitelendirilir. Çünkü neredeyse her şey ondan sorulur. Şu şekilde bir örnekle insanların daha iyi anlayacağını düşünüyoruz. Misal bir bina düşünün. O binada bir yönetici var. Bir şey yapılmadan önce yöneticiye bilgi veriliyor ve gerekli düzenlemeler var ise düzenleme yapılıp sonrasında işlem yapılıyor. Tabii işlemcide durum biraz daha farklı ama anlaşılması için bu örneği sunduk.
İşlemci Çalışma Mantığı ve İşleyişi
Öncelikle işlemciden söz etmek istiyoruz. İşlemci, merkezi işlem birimi olarak isimlendirilen ve ingilizce olarak CPU yani Central Process Unit olarak çevrilen bir donanım. Anakartın üzerine yerleştirilen bu parça, 70’li yıllardan beri bilgisayarlarda yaygın olarak kullanılıyor. Dijital dünyada çok önemli bir yeri bulunan işlemciler sayesinde pek çok işlem hızlı bir şekilde yapılıyor.
İşlemcilerin tarihinden söz etmek gerekirse işlemciler 70’li yıllarda ortaya çıkmaya başladı. Daha önceki bilgisayarlarda işlemciler yerine vakumlu tüpler ve büyük transistörler kullanılıyordu. Mekanik yapılar küçüldükçe işlemciler ortaya çıktı ve transistörler bu parçanın içerisinde yer almaya başladı. İşlemci transistörleri günümüzde o kadar çok küçüldü ki gözle görmek için çok küçük olmak gerekiyor. Intel ve AMD’nin yaygın olarak üretimini gerçekleştirdiği işlemciler, o dönemde 100 kHz gibi düşük hızlara sahip iken günümüzde 5 GHz gibi daha yüksek hızlara ulaşıyor.
İşlemci çalışma mantığı konusuna girmeden önce çekirdek ve iş parçacığını da bilmek gerekiyor. İşlemci çekirdeği, işlemcinin komutları çalıştırdığı yer. Kaç çekirdek olursa aynı anda o kadar işlem yapılır. Örneğin 4 çekirdek demek aynı anda 4 işlemin yapılması anlamına geliyor. Tabii bunlar çok hızlı yapıldığı için uygulamalar hızlı çalışıyor. İş parçacığı ise çekirdeğin içerisindeki yapılar. Hyper threading sayesinde tek çekirdek birden fazla iş yapabiliyor.
Bir işlemci çalışırken önce yazılımdan komut alıyor. Sonrasında bu komutu çekirdek içerisinde işliyor ve hangi donanıma bilgi gönderilmesi gerekiyor ise o donanıma aktarım yapıyor. Bu bellek, ekran kartı veya farklı bir donanım olabilir.
