Ekonomi denince ülkemizde akla gelen ilk kurum olan Merkez Bankası, devletten bağımsız bir şekilde çalışan ve ülke rezervlerini elinde bulunduran, yöneten bir kurumdur. Dolayısıyla ülkenin kasası konumunda olan Merkez Bankası, fiyat istikrarını sağlamak ve ekonomik hedefleri gerçekleştirmek üzere çalışmalar yürütür. Bu kapsamda Merkez bankası; faiz indirimi, faiz artırımı gibi kararlar alabileceği gibi para sıkılaştırma politikası gibi uygulamalar da yürütebilir. Merkez Bankasının en büyük amacı ise fiyat istikrarı sağlayarak enflasyonu mümkün olduğu sürece en düşük düzeylerde tutmaktır. Bu nedenle Merkez bankası enflasyonu ortalama bir düzeyde tutabilmek için faiz kararları alabilir, para politikaları uygulayabilir. Peki, Merkez Bankası kararı faizleri nasıl etkiler?
Merkez Bankası Kararları Nelerdir?
Tamamen iktidardan bağımsız bir şekilde görevini yürüten Merkez Bankası, fiyat istikrarını korumak ve sağlamak amacıyla önemli zamanlarda bazı kararlar alabiliyor. Merkez bankası tarafından alınan faiz kararları; faiz arttırımı ve faiz indirimi şeklinde iki ayrılmaktadır. Ülke parasının değer kaybettiği, yatırımların azaldığı, üretim kapasitesinin düştüğü, ihracat oranlarında azalma meydana geldiği gibi durumlarda merkez bankası faiz yükseltme kararı alarak ülke parasının değerini yükseltmeyi ve yeniden fiyat istikrarı sağlamayı hedefliyor. Faizlerin yüksek seyrettiği durumlarda ise, Merkez bankası faizleri düşürerek yatırımcıları teşvik etmek, üretimi arttırmak, işsizliği azaltmak, halkın alım gücünü yükseltmek gibi amaçlar ile faiz indirimine gidebilir.
Merkez Bankası Faiz Arttırma Kararının Etkisi
Belirtildiği üzere Merkez Bankasının faizler konusunda alabileceği iki karardan birisi olan faiz artırımının piyasaya olumlu ve olumsuz olmak üzere birçok etkisi olabilir. Merkez bankası faiz arttırma kararı aldığında ülke para birimi diğer ülkelerin para birimleri konusunda değer kazanacak, enflasyon hızı ise düşme trendine girecektir. Bu durum olumlu gibi görünse de yüksek faizler, kredi borçlusu vatandaşı ve işletmeleri olumsuz yönde etkilemektedir.
Merkez Bankası Faiz İndirimi Kararının Etkisi
Merkez bankasının faiz hakkında alabileceği kararlardan bir diğeri ise faiz indirimi kararıdır. Faiz indirimi kararının da piyasa üzerinde oldukça büyük etkileri olabilir. Merkez bankasının faiz indirimine gittiği durumlarda, ülke para birimi diğer döviz kurları karşısında bir takım değer kaybına uğrayabilir. Ancak düşük faizler, işletme sahiplerini büyüme konusunda teşvik edecek, kredi çekerek gayrimenkul almak isteyen vatandaşı hareketlendirecektir. Bu anlamda faiz indiriminin piyasaya etkisi anlamında birçok etkisinin olduğu söylemek mümkündür.
